Dugo at Laya
Tula ni Nemesio E. Caravana
Tanging lalaki kang nagmahal sa bayan
Na ang sinandata’y panitik na tangan…
Nang ikaw’y barilin ng mga kaaway
Dugo mo ang siyang sa laya’y umilaw!
Sa dalawang mahal
na laman ng isip,
Na Irog at Bayang kapwa mo inibig…
Bayan ang piniling mabigyan ng langit
Kahit ang puso mo ay sakdal ng hapis.
Namatay ka upang mabigyan ng laya
Ang sinilangan mo na lahi at lupa…
Sa tulog na isip ng liping mahina
Dugo mo ang siyang nagbigay ng diwa.
Nabubo sa lupa ang mahal mong dugo –
Ang galit ng bayan naman ay kumulo…
Kaya’t nang mabutas ang mahal mong bungo,
Ay laya ng lahi naman ang nabuo!
Marami na ang nangagtiis ng hirap at nangamatay dahil sa paglaya, at marahil ay marami pa rin ang mangagbabakasakali, kung magkakaroon ng pagkakataon, upang mapamalagi ang likas na pamanang ito sa baya’t sa tao. Basahin ang tulang ito at sabihin kung sino ang tinutukoy o pinag-uukulang ng makata.