Kabanata 34:

Ang Kasal ni Paulita

(Ang Buod ng “El Filibusterismo”)

Nasa sa daan si Basilio.  Ika-8 ng gabi.  Makikituloy sana siya kina Isagani nguni’t hindi umuwi ang kaibigan sa buong araw na iyon.  Dalawang oras na lamang at sasabog na ang ilawan ni Simoun.  Maraming dadanak na dugo.  Marami ang mamamatay.  Sinalat ni Basilio ang kanyang rebolber at mga bala.  Naalala niya ang babala ni Simoun na siya ay lumayo sa daang Anloag.

Naghinala si Basilio.  Ang bahay ni Kapitan Tiyago ay nasa daang iyon.  May binanggit na kasayahan si Simoun.  Sa bahay na iyon idaraos ang piging sa kasal nina Paulita at Juanito.   Nakita niyang dumating ang sasakyan ng bagong kasal.  Nahabag si Basilio kay Isagani.  Naisip niyang yakaging sumama sa kanya si Isagani.  Siya rin ang tumugon.  Hindi papayag si Isagani sa gayong madugong pagpatay sa marami.  Hindi pa nararanasan nito ang nangyari sa kanya.

Nagunita niya ang pagkabilanggo, ang kabiguan sa pag-aaral, ang nangyari kay Huli.  Muling hinaplos ang puluhan ng rebolber at ninasang dumating na sana ang sandaling hinihintay.  Nakita niyang dumating si Simoun.  Si Sinong ang kutsero ni Simoun.  Sumunod ang sasakyan ni Simoun sa mga bagong kasal.

Nagtungo si Basilio sa Anloague.  Doon ang tungo halos ng lahat – sa bahay ni Kapitan Tiyago.  Ang Kapitan Heneral ang ninong at dadalo sa hapunan, dala ang isang tanging ilawang handog naman ni Simoun.

Ang mga dingding ng bahay ay dinikitan ng magagarang papel at magagarang aranya at mga bulaklak ang palamuti.  Mga angkat ang alpombra.  Kurtinang pulang pelus na nabuburdahan ng ginto at may unang titik ng pangalan ng mag-asawa.  May tinuhog na artipisyal na bulaklak ng suha.  Magarang- magara ang bahay na iyon.  Parang hapag ng mga diyoses ang pagdarausan ng hapunan.  Ang mesa para sa mga dakilang panauhin at mga diyus-diyusan ay sa asotea nakalagay.  Pipito ang doon ay luluklok. Naroon ang pinakamasarap at pinakamamahaling alak.  Ubos-kaya si Don Timoteo.  Kung sinabi lamang ng Heneral na ibig nitong makain ng tao, gagawin iyon ni Don Timoteo.

Learn this Filipino word:

masamâ ang panahón